نكاتي دربارة ارائة يك سخنراني خوب

· همة ما در طول زندگي حرفه اي خود بايد سخنراني كنيم، بنابراين سعي كنيد يا در واقع ياد بگيريد كه در حالت هیجانزده سخنراني نكنيد.

· سخنراني يك قرارداد دوطرفه بين سخنران و شنوندگان است. شنونده و سخنران سر زمان و موضوع سخنرانی باهم قرارداد بستهاند. بنابراين هر دو مسئله بايد به شدت مورد توجه قرار بگيرد.

· سخنراني مثل يك زنجير به هم پيوسته است. استحكام يك زنجير برابر استحكام ضعيفترين حلقه است.

· سخنراني آماده نكنيد، بلكه خودتان را براي سخنراني آماده كنيد.

· صاف و مؤدبانه و با ظاهري آراسته"بايستيد"، با اين کار به جمع احترام می گذاريد.

· قبل از شروع سخنراني از صحت كار دستگاههاي صوتي و تصويري اطمينان حاصل كنيد.

· از میزبان خود تشکر کنید.

· روي اسلايد اول و آخر خيلي دقت كنيد و همينطور جملة اول و جملة آخر. (روي اينها بايد به اندازة كافي فكر و تمرين كنيد.)

· مخاطب واحد نداشته باشيد. به همه نگاه کنيد، با اين کار آنها را به گوش دادن به صحبت هايتان ترغيب می کنيد.

· به ياد داشته باشيد كه مخاطبين شما حاضرين در سالن هستند نه پرده نمايش. از ايستادن رو به پرده بپرهيزيد.

· در صورتيكه به زبان سخنراني تسلط داريد، بهتر است كه اسلايدها نوشته كامل آن چيزي كه ميگوييد نباشد.

· زياد آوردن وقت به اندازة كم آوردن وقت بد نيست ولي خوب هم نيست و به نوعی نشانه ضعف در برنامه ریزی است.

· عنوان سخنراني با خود سخنراني مطابقت داشته باشد.

· آرام و شمرده صحبت كنيد.

· اسلايدها را زود عوض نكنيد. اجازه دهيد شنوندها اسلايدها را به اندازة كافي ببينند.

· اسم و معرفيهاي لازم را در اسلايدهاي اول بنويسيد.

· از جمعي كه به سخنراني شما آمدهاند، شناخت متوسط از اطلاعاتشون دربارة موضوع سخنراني داشته باشيد از خودتون بپرسيد :

- براي چه كساني صحبت ميكنيد؟

- براي چند نفر صحبت ميكنيد؟

- محدوده اطلاعاتي شنوندهها چقدر پراكنده است؟

- شنوندهها پيرند يا جوان؟

· در سخنراني در صورت امكان از ابزار و نمايشهايي كه به درك بيشتر موضوع كمك ميكنند استفاده نماييد.

· سعي كنيد از رنگ براي طبقه بندي مطالب در ذهن شنوندگان استفاده كنيد و از استفاده از رنگها در اسلايدها به طور تصادفي اجتناب كنيد.

· به وضوح رنگها روی هم نيز توجه کنید. مثلا هيچگاه از رنگ آبي در پس زمينه سياه (وبرعکس) استفاده نكنيد.

· نمايش 7 اسلايد براي هر 10 دقيقه از سخنراني تخمين نسبتا خوبي است. اگر فكرميكنيد كه ميتوانيد بيش از يك اسلايد در دقيقه نمايش دهيد خود را براي پريدن از روي اسلايدهاي نهايي يا چانه زني با رئيس جلسه بر سر زمان آماده كنيد!

· ديكته مطالب را كنترل كنيد.

· محورهای نمودارها را با حروف اختصاري و پارامتر نشان ندهيد. توجه داشته باشید که بر خلاف مقالات در یک سخنرانی یک شنونده این امکان را ندارد که به چند اسلاید گذشته برگردد تا بیاد آورد که این اختصارها چی هستند.

· به اندازه فونت مورد استفاده دقت کنید. این نکته در مورد عددها و پارامترهایی که در جداول و نمودارها می آید بسیار مهم است. در بیشتر سالنها، ابعاد پرده نمایش نسبت به اندازه سالن به گونه ای است که اگر شما نتوانید فونتی را در روی اسلایدخود (روی مونیتور کامپیوتر یا کاغذ A4) از فاصله یک تا یک ونیم متری بخوانید، در سالن هم مشکل خوانده خواهد شد.

· مهمترین عامل برای يك ارایه خوب، تسلط به موضوع است.

· به هرحال دانسته های ما کامل نیست و حفره های در آن است. بنابراین باید روند کلی ارایه و پاسخگویی به سوالات به گونه ای باشد که به آن حفره ها نزديك نشویم.

· در موقع سخنراني اگر سؤالي از شما پرسيده شد كه پاسخ آنرا نميدانيد، راحت بگوييد نميدونم، و اگر هم پاسخي داريد كه از صحت آن اطمينان نداريد، با اين جملات شروع كنيد :

- براساس اطلاع من .......

- تا اونجايي كه من ميدونم ......

· سوال هايی که مخاطبان می پرسند را برای جمع تکرار کنيد. با اين كار در درجه اول اطمينان حاصل ميكنيد كه سوال را درست متوجه شدهايد. ثانیا شما تنها كسي هستيد كه ميكروفن داريد. پس وقتي كه سوال يك از علماي رديف اول سالن را پاسخ ميدهيد، اكثريت سالن نميدانند كه در حال شنيدن پاسخ چه سوالي هستند.

· در سخنرانی از نکات و شوخي هايي که مخاطبان را به هيجان ميآورد استفاده کنيد (به منظور بيدار كردن).

· سعی کنيد یکنواخت صحبت نکنيد و اسلايد هايتان هم يکنواخت نباشد، گاهی از موضوع جدی بحث گريزی بزنيد و جمع را به هيجان آوريد، مثلاً با تعريف کردن يک خاطره يا يک عکس زيبای مربوط به بحث.

· استفاده از زبان حركت (دست و چهره) در انتقال مفاهيم بسيار موثر است.

· از به دست آوردن روابط پيچيده در اسلایدها خودداری کنيد. دادن نتيجه محاسبات کافی است. شنونده ها شما را باور می کنند!

· در صورت نياز جدی برای بدست آوردن يا توضيح دادن روابط، از تخته سياه استفاده کنيد تا شنونده ها فرصت کافی برای دنبال کردن روابط را داشته باشند.

· با صدای بلند صحبت کنيد.

· حتما يك صفحه خلاصه (نتایج) تهيه كنيد.

· سعی کنید از روی پرده بزرگ نمایش برای جمع توضیح دهید و نه از روی مونيتور کامپیوتر.

· در جايي بايستيد كه مانع ديدن پرده نشويد.

· زیر نمودارهای مهم و همچنين برای نتایج مهم، اسم اشخاصی را که روی آن کارکرده اند و همچنین سال انتشار آن را بنویسید.

· وقتی در مورد یک موضوع به یک تاریخ ارجاع میدهید، به نام فرد (يا افراد) مورد نظر هم اشاره کنید.

· همواره به یاد داشته باشید که دیگران ممکن است به سرعت شما مطلب را نتوانند دنبال نکنند. بنابراین برخی نکات مهم را تکرار کنید.

· پوینتر برای اشاره کردن به نقطة موردنظر روی صحنه است نه برای بیخود چرخاندن.

· گفتن آنكه "اگر وقت بود فلان موضوع را هم خواهم گفت" نشان از عدم آمادگي شما دارد. شما بايد بدانيد كه چه چيزي را ميخواهيد بگوييد و براي آن زمان بندي مناسب كرده باشيد.

· (براي شنوندهها) در سخنراني های کوتاه رسم نيست كه وسط سخنراني سئوال كنيد. اما اگر سئوالتان يك كلمه جواب داشته باشد ، حق داريد بپرسيد . مثلاً : محور عمودي چه كميتي را نشان ميدهد؟

هميشه شاد و هميشه خوش باشيد.
اجتهادی

با همکاری: سعيد فلاحی، گلنوش بيژنی، ليلی جاويدپور، هادی هدایتی، مجيد مسيبی